نرخ بیکاری شهری در چین در سال 2020 رکورد شکست و 8/74 میلیون فارغالتحصیل جدید به بازار کار سرازیر شد. آن دسته از فارغالتحصیلانی که در سال 2020 موفق به پیدا کردن شغل نشدند، باید با 9/09 میلیون فارغالتحصیل جدید در سال 2021 برای به دست آوردن شغل رقابت کنند.
به گزارش بازارکار از فرهیختگان، نرخ بیکاری شهری در چین در سال 2020 رکورد شکست و 8/74 میلیون فارغالتحصیل جدید به بازار کار سرازیر شد. آن دسته از فارغالتحصیلانی که در سال 2020 موفق به پیدا کردن شغل نشدند، باید با 9/09 میلیون فارغالتحصیل جدید در سال 2021 برای به دست آوردن شغل رقابت کنند. فارغالتحصیلان بومی اکنون درحال رقابت با آن دسته از فارغالتحصیلانی هستند که از خارج به کشور بازگشتهاند. شمار دانشجویان بازگشته از دانشگاههای خارجی که بهدنبال تایید مدارک خود در چین هستند، از 270 هزار نفر به 300 هزار نفر در سال گذشته رسیده و علت این آمار افزایشی تنشهای سیاسی در آمریکا و ترس از گسترش کرونا در غرب عنوان شده است. البته عدهای دلیل اصلی افزایش آموزش فارغالتحصیلان را کرونا نمیدانند، بلکه این مقطع را انتخابی طبیعی برای بسیاری از دانشجویان بهدلیل نرخ بازگشت به کشور میدانند. افزایش درآمد دانشجویان بعد از کسب مقطع فارغالتحصیلی از اهمیت فراوانی برای بالا رفتن تعداد فارغالتحصیلان برخوردار است، برخلاف دانشگاههای آمریکایی یا انگلیسی که به درآمد ناشی از افزایش تعداد دانشجویان کارشناسیارشد وابستگی دارند، موسسات چینی معمولا با جذب دانشجویان کارشناسیارشد بیشتر درآمد بالاتری بهدست نمیآورند. پژوهشها حکایت از آن دارد که آموزش مقطع کارشناسیارشد رشد اقتصادی را بهدنبال دارد. بنابراین دولت چین مقیاس آموزش فارغالتحصیلی را به همین دلیل افزایش داده است. با قدرتمندتر شدن چین و بهبود کیفیت آموزشی، این باور وجود دارد که آموزش فارغالتحصیلی در چین باعث جذب هرچه بیشتر دانشجویان از سراسر دنیا خواهد شد، حتی اگر از آنها بخواهند شهریهای پرداخت کنند، هنوز تمایل برای حضور در چین و تحصیل در بخش فارغالتحصیلی وجود دارد. چین بهعنوان «هدف سال 2035» در نظر دارد به یکی از کشورهای پیشگام در حوزه آموزش کارشناسیارشد تبدیل شود. با وجود این، نگرانیهایی هم در این زمینه هست که توسعه ناگهانی فضاهای کارشناسیارشد با افزایش کیفیت همخوانی ندارد.
آغاز یک گام بزرگ برای رونق اشتغال
مقامات آموزشی چین درخواستی را به دانشگاههای این کشور ارسال کردهاند مبنیبر اینکه به دانشجویان خود در یافتن شغل در بازار کارهای دشوار کمک کنند. این درخواست درصورتی مطرح شده است که انتظار میرود شمار فارغالتحصیلان برای نخستینبار به 10 میلیون نفر برسد. بهعنوان بخشی از یک اقدام ویژه که از سوی وزارت آموزش چین راهاندازی شده، رهبران ارشد موسسات آموزش عالی در سراسر کشور در جلساتی که قرار است بهطور خصوصی برگزار شود، سراغ شرکتهای فعال در این کشور رفتهاند تا به این واسطه بتوانند فرصتهای شغلی را برای فارغالتحصیلان این کشور بهبود ببخشند و نرخ آنها را افزایش دهند.
رسیدن به آمار 10 میلیونی فارغالتحصیلان
به گفته وزیر آموزش چین، رهبران و مدیران دانشگاههای جدیدتری که تنها مدت زمان کوتاهی از آغاز فعالیت آنها میگذرد، مشمول قوانین سفت و سختتر هستند و این موضوع مطرح شده که این مراکز آموزشی باید تا ماه آگوست و طبق قانون، دستکم با 100 کارفرما دیدار داشته باشند. وزیر همچنین اعلام کرده است که در قالب پلتفرم ملی ارتقایافتهای برای بهبود فرصتهای شغلی فارغالتحصیلان، لیستی با بیش از 3/8 میلیون جای خالی تهیه شده است. دیگر خدمات مرتبط با اشتغال شامل نمایشگاههای مشاغل آنلاین نیز در این پلتفرم در دسترس هستند. تخمین زده شده است که شمار فارغالتحصیلان دانشگاهی در چین در سال جاری برای نخستینبار به 10/76 میلیون نفر برسد که بهنوعی بر اهمیت و لزوم وجود بازار کاری با فرصتهای برتر تاکید میکند. این امر باعث شده تعداد بیسابقهای از دانشجویان چینی به تحصیل در مقطع کارشناسیارشد علاقهمند شوند.
بازار کار بهتر در دستان دانشجویان موفقتر
به گزارش تایمز در اطلاعیه رسمی مشترکی که از سوی وزارت آموزش چین و وزارت صنعت و فناوری اطلاعات بهطور رسمی صادر شده، کمپین دو مرحلهای آتی بهمنظور تشویق فارغالتحصیلان به استخدام در شرکتهای کوچک و متوسط راهاندازی شده است. دانشیار مدرسه علوم آموزشی دانشگاه «هونان» اشاره کرده است که رسانهها هرسال درباره سختترین بازار کار بحث میکنند اما رشد اقتصادی کندتر ناشی از تعارضهای تجاری با آمریکا و نیز همهگیری کرونا وضعیت سال جاری را دشوارتر کرده است. همزمان با اینکه اقتصاد چین وارد فاز عادی شده، با رشد کندتری هم روبهرو است و تمرکز را روی توسعه کیفیت بالا گذاشته شده است. به دلیل گسترش سیستم آموزش عالی، عرضه بیش از تقاضا وجود داشته که علت شکلگیری مستقیم بازار مشاغل سخت فارغالتحصیلان است.
طبق گزارش دفتر ملی آمار چین، نرخ بیکاری جوانان چینی در سنین 16 تا 24 در ماه فوریه چیزی حدود 15/3 درصد اعلام شده است. سخنگوی وزیر آموزش این کشور به رسانه ملی چین گفته است که نرخ کلی بیکاری فارغالتحصیلان دانشگاهی هنوز در سطح نسبتا بالایی قرار دارد. گزارشها حکایت از این دارد که در مقایسه با آن دسته از جوانان چینی که فاقد مدرک دانشگاهی هستند، جوانانی که در دانشگاه تحصیل کردهاند و موفق به کسب مدرک دانشگاهی شدهاند، فرصت و موقعیت بهتری برای اشتغال در بازار کار بهدست آوردهاند و احتمال کمتری برای بیکاری آنها وجود دارد. با وجود این اغلب دانشجویانی که در دانشگاههای برتر این کشور و رشتههای مورد تقاضا تحصیل کردهاند و تجربه کار حرفهای را در پرونده خود دارند، در راس کسانی قرار دارند که بهترین فرصتهای شغلی را از آن خود میکنند. متاسفانه نسل جدید، دانشجویان روستایی و دارای درآمد پایینی که در موسساتی با ردهپایین تحصیل میکنند، معمولا جزء افرادی هستند که از گردونه رقابت با سایر دانشجویان عقب میمانند و اغلب جایگاهی را در بازار کار کسب نمیکنند. این گروه اغلب دانشجویانی هستند که دانشگاهها و کارفرمایان باید از آنها حمایت کنند تا بتوانند استعدادهای نهفته خود را بروز دهند و کارفرمایان بتوانند از طریق آن، نیازهای خود را جذب کنند.
اقدام ویژه ملی برای دانشگاهها
همانطور که اشاره شد تعداد فارغالتحصیلان دانشگاهی در سال 2022 در چین برای نخستینبار از 10 میلیون بیشتر شد. این امر تحتتاثیر عوامل مختلفی است که از آن میان میتوان به همهگیری جدید کرونا و افزایش فشار اقتصادی رو به تزلزل؛ وضعیت شدید و پیچیده اشتغال اشاره کرد. دانشگاهها باید بهمنظور اجرای تصمیمگیری و گسترش کمیته حزب مرکزی و شورای ایالتی اشتغال فارغالتحصیلان دانشگاهی، اشتغال بازارمحور و اجتماعی و مکانیسم اشتغال کارآفرینی برای فارغالتحصیلان را تسریع کنند و تمام کارهای احتمالی را جهت ایجاد شرایط لازم برای اشتغال و فرصتهایی برای کارآفرینی انجام دهند و پروژه «رهبران برتر» را در این حوزه اجرایی کنند. وزیر آموزش تصمیم گرفته اقدام ملی ویژهای را برای وزرای دانشگاهی در دستور کار قرار دهد و اصولی را برای ملاقات با کارآفرینان جهت توسعه مشاغل و ارتقای اشتغال تعیین کند.
با انجام اقدامات ویژه، دانشگاهها نخستین پروژه دستوری از سوی وزیر آموزش را برای استخدام و جذب فارغالتحصیلان دانشگاهی در دستورکار قرار خواهند داد تا از این طریق نقش کامل وزرای دانشگاهی، روسای مدرسه و اعضای تیم رهبری دانشگاهها را بهطور کامل بازی کنند که درنهایت به رشد و استخدام فارغالتحصیلان کمک میکند و مستلزم همکاری تمام اعضای دانشگاههاست. به مقامات دانشگاهی توصیه شده است در زمینه اشتغال فارغالتحصیلان دانشگاهی تمام توان خود را بهکار برند و همکاریهای عمیقی بین دانشگاهها و شرکتهای کارآفرینی شکل گیرد و سیستم عرضه و تقاضا بهنوعی همگام با یکدیگر پیش روند. این همگام شدن نهتنها باید در توسعه فعلی موقعیتهای استخدامی و کارآفرینی بیشتر و فرصتهای بیشتر برای فارغالتحصیلان در سال 2022 رقم بخورد، بلکه باید روی ایجاد مکانیسم اشتغال بازارمحور و اشتغال اجتماعی برای فارغالتحصیلان دانشگاهی در درازمدت متمرکز شود و تمام تلاش خود را بروی جذب فارغالتحصیلان دانشگاهی با عملکرد و استعداد با کیفیت بالا و واحدهایی معطوف کند که بهمنظور ایجاد ثبات در اشتغال و شکلگیری مدلهای توسعه یافته اشتغال، فارغالتحصیلان را استخدام میکنند.
تربیت فارغالتحصیلان بهعنوان استعدادهای برتر
به گزارش پایگاه دولتی چین، توسعه کانالهای اشتغال و مشاغل از اهدافی است که دانشگاهها باید در دستور کار خود قرار دهند. دانشکدهها و دانشگاهها باید منابع آموزشی، پژوهشهای علمی، فارغالتحصیلان و دیگر جنبههای مبتنیبر موقعیتهای واقعی را بهطور کامل بهخدمت گیرند و ابتکاری را برای ورود به پارکهای علم و فناوری، ورود به صنعت و ورود به حوزه کارآفرینی انجام دهند. درصورتیکه ملاقات با شرکتهای کارآفرین اتفاق بیفتد، دانشگاهها باید با واحدهای مرتبط کانالهای همکاری استخدامی برقرار کند، گروهی از کارفرمایان را برای جذب استعدادها دعوت و تلاش کنند از منابع شغلی بیشتری برای فارغالتحصیلان بهره ببرند و اطلاعات استخدامی دقیقتر و باکیفیتتری را ارائه دهند؛ گروهی از پایگاههای تمرینی اشتغال فارغالتحصیلان را بهمنظور تربیت کارآموزان بیشتر و خلق فرصتهای اشتغال بیشتر برای فارغالتحصیلان فراهم کنند و گروهی از کارآفرینان و واحدهایی با کیفیت بالا را پیدا کنند که فارغالتحصیلان را برای برقراری بازار ثبات اشتغال شناسایی کرده و مدلهای استخدامی توسعه یافتهای را خلق کنند.
بررسی نیازهای جامعه
برای توسعه اشتغالزایی باید بررسیهای عمیقی از نیازهای اجتماعی صورت گیرد. دانشگاهها باید تا جایی که میتوانند به جهتگیری نیازهای اجتماعی پایبند باشند و بهطور عمیق، دانش، توانایی و کیفیت نیازهای کارفرمایان را نسبت به فارغالتحصیلان شناخته و دقیقا توسعه روند صنعت و تقاضا برای استعدادها را تجزیه و تحلیل کنند. دانشگاهها ایدهها و پیشنهادهای کارفرمایان را بهطور کامل دریافت و زمینه را برای تعدیل رشتهها فراهم کنند، برنامهریزیهایی را برای آموزش استعدادها، ثبتنام و ارائه خدمات استخدامی در نظر بگیرند و بهطور مداوم مناسبت و سازگاری با آموزش استعدادها را افزایش دهند.
توجه به ایدههای فارغالتحصیلان
دانشگاهها باید بررسیهایی را پیرامون وضعیت اشتغال فارغالتحصیلان انجام دهند. آنها درخلال این دیدارها میتوانند به عمق کار، زندگی و پیشرفت فارغالتحصیلان بپردازند و اعتمادبهنفس فارغالتحصیلان را در ریشهیابی سطح پایه، فداکاری و خدمت آنها به میهن تقویت کنند. مسئولان دانشگاهی باید بادقت به ایدهها و پیشنهادهای فارغالتحصیلان درباره تربیت استعدادهای دانشگاهی گوش کنند و بهطور مداوم راهها و ابزارهایی را برای بهبود خدمات هدایت شغلی در نظر بگیرند و آنها را ارتقا دهند. درک عمیق رضایت کارفرمایان نسبت به فارغالتحصیلان دانشگاهی و نیز بازخورد کیفیت ایدئولوژیک و اخلاقی، کیفیت و توانایی حرفهای برای ارتقای آموزشهای عمیق دانشگاهها و اصلاحات آموزشی و بهبود کیفیت آموزش استعدادها ضروری است.
الزامات شغلی در حمایت از فارغالتحصیلان
تقویت هدایت سازمانی: دانشگاهها در تمام مناطق باید اقدامات خاصی را در گسترش کلی اشتغال فارغالتحصیلان دانشگاهی در سال 2022 بگنجانند، برنامههای اجرایی را تدوین و ترتیبات کلی را تقویت کنند. تمام دانشگاهها باید مسئولیت اصلی اشتغال فارغالتحصیلان را تقویت کنند. دیگر اعضای دانشگاهی باید اقدامات ابتکاری را برای سپردن وظایف کاری به افرادی بسپارند و اطمینان حاصل کنند که این کار و مسئولیتها به جای خود انجام شدهاند. سازماندهی و بهکارگیری استادان تماموقت، مشاوران، مدیران و... برای مشارکت گسترده برای گسترش دامنه مشارکت و پوشش بازدید ضروری است.
تلاش برای انجام کاری موثر: تمام دانشگاهها باید روی توسعه افزایشی مشاغل و ارتقای اشتغال فارغالتحصیلان، انجام روشهای ابتکاری و خلاقانه، ارائه شاخصهای کمی و برقراری مکانیسمهای تشویقی جهت اطمینان از موثر بودن اقدامات ویژه تمرکز کنند. تمام دانشگاههای محلی باید برنامهریزیهای کاری را طبقهبندی و الزامات ارزیابی مختلف را طبق شرایط متفاوت استخدامی و وضعیت استخدام دانشگاهها اتخاذ کنند.
ندا اظهری