یک متخصص جراحی عمومی گفت: دولت باید با بهبود تعرفه های پزشکی و اقتصاد سلامت از یک سو و بهبود شرایط کاری پزشکان و استخدام آنان در دانشگاههای استانهای محروم، مانع از مهاجرت آنان شود.
سیدعلی اکبر پیروی حسینی، متخصص جراحی عمومی در گفتوگو با خبرنگار ایلنا با اشاره به وضعیت پزشکان و اقتصاد سلامت گفت: تبلیغات و آنچه درباره درآمد پزشکان و زندگی آنها مطرح میشود فراتر از واقعیات موجود است، امروز بسیاری از مجموعههای درمانی ما دچار کمبودهای اساسی هستند و این کمبودها شامل نبود پزشک، پرستار و کادر درمان می شود.
وی با اشاره به استانداردهای جهانی در خصوص تعداد پزشکان به نسبت میزان جمعیت، گفت: اگر بخواهیم استانداردهای جهانی را در نظر بگیریم، بله ما کمبود پزشک داریم اما اگر استانداردهای منطقهای و ایران را در نظر بگیریم کمبود پزشک ما به دلیل توزیع بد است، که دلیل آن اقتصاد سلامت ناکارآمد است.
او با اشاره به مباحث مطرح شده در روزهای اخیر پیرامون افزایش سهمیههای دانشگاهها برای پذیرش دانشجو در رشتههای پزشکی گفت: قطعا افزایش تعداد دانشجویان در رشته پزشکی اگر همراه با ارتقای کیفیت آموزش و بدون افت کیفیت آموزش باشد بسیار اقدام خوبی است، و در تمام دنیا نیز بر روی این مساله تمرکز دارند. سوال مهم امروز این است که آیا ما اگر تعداد دانشجویان را افزایش دهیم میتوانیم کیفیت آموزش را حفظ کنیم یا خیر؟ زیرا ما با کمبود مراکز آموزشی و بیمارستانها و تعداد اساتید مواجه هستیم و به دلیل این محددیتها نمیتوانیم آن کیفیت مطلوب را حفظ کنیم.
پیروی ادامه داد: نکته مهمتری که در حوزه آموزش باید توسط مدیران دولتی و سیاستگذاران مدنظر قرار بگیرد میزان بالای مهاجرت پزشکان، پرستاران و کادر درمان به کشورهای اروپایی و حتی کشورهای همسایه است.
او با اشاره به مهاجرت قابل توجه پزشکان و پرستاران به سایر کشورها گفت: دلیل اصلی مهاجرت این پزشکان تفاوت بسیار زیاد تعرفهها و میزان دریافتی آنها در خارج از کشور نسبت به داخل کشور است به طوری که حتی کشوری مانند افغانستان که با بحران های مختلف روبروست تعرفههای پزشکی بالاتر از ما دارد و دریافتی پزشکان بسیار بیشتر از ایران است.
وی ادامه داد: امروز در بسیاری از کشورهای پیشرفته در اروپا و آمریکا بهداشت، درمان و مقوله سلامت و بیمه ها، اولویت اصلی دولتها هستند و بیشترین سهم بودجه کشور در اکثر موارد به این موضوع اختصاص پیدا میکند و با این حال شاهدیم که در کشوری مانند آمریکا هنوز ۵۰ میلیون نفر از مردم تحت پوشش هیچ بیمهای نیستند و برای درمان مشکل دارند در حالی که سالانه برای مقوله سلامت و بیمه ها بیش از ۳۵۰۰ میلیارد دلار هزینه می شود و در زمان اوباما برای پوشش ۵۰ میلیون نفری که هیچ بیمه ای نداشتند وی طرح بیمه "اوباما کر" را به مجلس برد که بر اساس آن دولت ۱۰۰۰ میلیارد دلار اضافی برای افراد بی خانمان و فاقد بیمه هزینه کند که با مخالفت کنگره و اکثریت جمهوری خواهان روبرو شد و از دستور کار دولت آمریکا خارج گردید.
وی افزود: امروز در کشورما اعلام میشود که کمبود پزشک داریم بر اساس آمار جهانی و استانداردها این حرف درست است. اما متاسفانه سیستم و نظام سلامت همین تعداد پزشک را نیز به درستی به کارگیری نمیکند و بازدهی ما بسیار پایین است و بیشترین تجمع پزشکان ما در شهرهای بزرگ است و پرداختیها به پزشکان در شهرهای کوچک اصلا خوب نیست. چرا که در شهرهای کوچک، به تعدادی که در شهرهای بزرگ بیمار وجود دارد بیمار نیست، لذا باید یارانهای از سوی وزارت بهداشت و درمان به پزشکان داده شود تا پزشکان تمایل بیشتری برای حضور در مناطق محروم داشته باشند. چرا که الان در بسیاری از شهرهای کوچک حتی درمانگاه و بیمارستان نیز ساخته شده است اما به دلیل نبود پزشک و پرستار و کادر درمان قابل استفاده نیستند.
وی با اشاره به موضوع پرکیس که این روزها در افکار عمومی مطرح شده است، گفت: در کشورهایی که تعداد پزشک به نسبت جمعیت کم است و همچنین امکان این که با سرعت و در کوتاه مدت کمبود پزشک جبران شود، وجود ندارد، دولت از روشهایی برای تشویق پزشکان به کار بیشتر استفاده می کند که سادهترین روش و مقرون به صرفهترین روش،" پرکیس" است.
پیروی حسینی با توضیح این روش افزود: مثلا در کشورهای اروپایی و آمریکایی یک پزشک مجاز است روزانه بین۷ تا ۱۰ بیمار را ویزیت کند و بابت آن، حقوق مشخصی را دریافت میکند و اگر باز هم بیشتر از آن تعداد بیمار وجود داشته باشد پزشک مسئولیتی برای ویزیت بیماران اضافی، در قبال آن ندارد. مثلا اگر پزشکی در روز قرار باشد ۱۰ بیمار ببیند بعد از ویزیت بیمار دهم کارش را تعطیل میکند و بیمار یازدهم را فردا ویزیت میکند و همین مساله باعث میشود تا برای دیدار با این پزشک یک صف تشکیل بشود و ما شاهد هستیم که مثلا در بعضی کشورها همچون انگلستان برنامه ویزیت برخی پزشکان متخصص حتی تا سه ماه آینده نیز تکمیل است و بیماران برای ویزیت توسط پزشکان متخصص در شرایط غیراورژانس باید مدت زمان زیادی را منتظر بمانند.
وی با اشاره به اینکه سیستم پرکیس یا کلینیک ویژه، اقتصاد نظام سلامت و طبابت را به هم ریخته است افزود: ویزیت تعداد بالایی از بیماران با استانداردهای نسبتا پایین در سیستمهای دولتی موجب عدم مراجعه بیماران به مطب ها و بیمارستانهای خصوصی شده است و عملا بسیاری از مطب ها و درمانگاههای خصوصی را به ورشکستگی و تعطیلی کشانده است چرا که از یک سو هزینه های بالاتری دارند و از سوی دیگر هیچ کمکی از بخش دولتی دریافت نمی کنند.
او افزود: امروز تمام پزشکانی که در سیستم دولتی فعالیت میکنند و خدمات میدهند مجبور هستند تا از نظام" پرکیس" استفاده کنند چرا که حقوق آنها بسیار کم تعریف شده است و پزشک برای آنکه دریافتی بالاتری داشته باشد، باید در نظام کلینیک ویژه و یا پرکیس فعالیت اضافی داشته باشد و لذا این روش نه به نفع مردم است و نه به نفع پزشکان، بلکه فقط به نفع دولت است زیرا دولت مجبور نیست برای تربیت کادر درمان و پزشکان به تعداد کافی، هزینه کند و با اجرای این طرح به نوعی صورت مساله را پاک میکند و به علاوه از استخدام تعداد کافی پزشکان نیز خود را رهایی می بخشد.
وی با اشاره به مباحثی که پیرامون درآمد خوب پزشکان زیبایی مطرح میشود، گفت: از بین بیش از ۱۴۰ هزار پزشک فقط ۳۵۰ جراح زیبایی وجود دارد که اگر درصد بگیریم از یک درصد جمعیت پزشکان نیز کمتر است، که از این تعداد هم گروه کمی درآمدهای بالا دارند که در بسیاری موارد هم ناشی از رعایت تعرفه های مصوب نیست و قاطبه آنان درآمدهایی دارند که فقط کفاف حفظ وضع موجود را برای آنان می دهد.
پیروی ادامه داد: حال و روز پزشکان ما به دلیل آنکه رابطه استخدامی مناسبی با دانشگاههای علوم پزشکی ندارند و اکثرا این رابطه محدود به دوران طرح نیروی انسانی آنان در مناطق محروم می شود خوب نیست و آنان امنیت شغلی بسیار پایینی دارند، همچنین حقوق ومزایای آنان به نسبت سایر مشاغل اندک و اصولا جوابگوی زندگی آبرومندانه و در شأن آنان نیست.
او افزود: به همین دلیل شاهدیم که در سال گذشته بسیاری از پزشکان، کشور را ترک کردند و امسال در شش ماهه اول بیش از ۱۷ هزار نفر نامه گود استندینگ (عملکرد بدون نقص) از نظام پزشکی گرفتهاند تا بتوانند راحتتر مهاجرت کنند که دولت باید با بهبود تعرفه های پزشکی و اقتصاد سلامت از یک سو و بهبود شرایط کاری پزشکان و استخدام آنان در دانشگاههای استانهای محروم، مانع از مهاجرت آنان شود، وگرنه به آن می ماند که شما استخری را که کف آن سوراخ شده است با افزایش ورودی آب به آن بخواهید سر پا نگه دارید.